زمانی که مقوله صنعت پی‌نما یا کمیک را بررسی می‌کنیم؛ چالش اصلی برای انتشار این‌گونه کتاب‌ها، نوپابودن صنعت کمیک در کشور است؛ چراکه نمونه‌های فارسی‌زبان قدرتمندی برای مطالعه در اختیار نداریم و هرچه که هست کارهای خارجی یا ترجمه شده است. در‌حالی‌که کمیک‌های خارجی از‌جمله تولیدات ژاپنی و آمریکایی بازارها را تسخیر کرده و در ایران نیز مشتری‌های پروپا قرصی دارد و از قضا اکثر این مخاطبان علاقه‌مند نوجوانان کشور هستند. کمیک‌های خارجی در شرایطی به دست نوجوان ایرانی می‌رسد که مضامین این‌گونه کتاب‌ها هیچ ارتباطی با ارزش‌های ملی و مذهبی ما ندارد و قطعا بر باورهای نوجوانی که هویت او در حال شکل‌‌گیری است، تأثیرات مخربی به‌جا می‌گذارد. برای بررسی بیشتر موضوع با امیرمحمد بهامیر، پژوهشگر انیمیشن و کمیک گفت‌وگویی داشتیم؛ وی در پاسخ به سؤالی در مورد وضعیت صنعت کمیک در کشور به جام‌جم گفت: اکنون ما در ایران صنعت کمیک نداریم؛ صنعت، یعنی خط تولیدی در این عرصه وجود داشته باشد و مخاطبان این محصولات را دنبال کنند که اکنون این‌طور نیست. در حال حاضر چند مجموعه هستند که تک کمیک تولید می‌کنند. تنها یک مجموعه در کشور کمیک سریالی تولید می‌کند که تا امروز هم تولیدات زیادی نداشته است. در کل کمیک که نوجوانان و جوانان مخاطبان اصلی آن هستند، در ایران هنوز گستره وسیعی پیدا نکرده و ۵۰ جلد یا ۲۰عنوان هم تولید نکرده‌ایم پس هنوز صنعت کمیک نداریم اما مخاطب کمیک بسیار است. این خلأها در شرایطی مشاهده می‌شود که کره و ژاپن در شرق آسیا و آمریکا و سایر کشورهای پیشرفته غربی کمیک را به‌عنوان صنعت دنبال می‌کنند تا اتفاقا سایر صنایع فرهنگی خود را توسعه دهند و نوجوانان از اصلی‌ترین جوامع اهداف آنها هستند.
کمیک هنر نوجوان است که ما نداریم
بهامیر در ادامه اضافه کرد: کاراکترهای الگو و اسوه‌ها که برگرفته از مضامین مذهبی و ارزشی هستند را در قالب‌های گوناگونی از جمله کمیک می‌توان به نوجوان شناساند، اما نمی‌توان چهارچوب‌های الگوی یک شهید یا شخصیت مذهبی را برای روایت در کمیک تغییر داد تا قهرمان مورد نظر یک کمیک را براساس آن طراحی کرد اما قهرمانان خیالی کمیک‌ها چنین امکانی دارند و صفاتی که مورد نظر هنرمند است را می‌توان در قصه قهرمان وارد کرد. بهامیر یادآوری کرد: مخاطب هم با این قهرمان همذات‌پنداری می‌کند. نوجوان گاهی نمی‌تواند با اسوه‌های حقیقی ارتباط بگیرد، ولی می‌توان خصوصیات آن اسوه را در قهرمانی خیالی به نوجوان او عرضه کرد تا از آن الگو بگیرد.
کمیک هم‌راستا با خیالپردازی نوجوان
این پژوهشگر کمیک ادامه داد: کمیک صنعتی ارزان و سریع‌تر از انیمیشن است. شاید برای واکنش هنری به همین حوادثی که در روزهای اخیر تجربه کردیم، جنگ غزه، شهدای لبنان، محور مقاومت و... کمیک بتواند قالب هنری مناسبی باشد تا روایتی جذاب برای نوجوان از این وقایع ارائه دهد. در حالی که اگر بخواهیم همین موضوعات را در انیمیشن به او عرضه کنیم دو سال زمان لازم دارد. علاوه بر این موارد، صنعت کمیک شبیه انیمیشن یا فیلم نیست و بیشتر با خیالپردازی نوجوان همسو است. فرم کمیک مخاطبش را درگیر می‌کند تا از تصویرسازی ذهنی خود لذت ببرد. همچنین کمیک محصولی قابل دسترسی در فضاهای گوناگون است و به این صورت نیست که هرجایی قابل استفاده نباشد، بلکه در کتابخانه و کیف نوجوان قرار می‌گیرد و هر‌گاه دلش خواست به آن مراجعه می‌کند. بهامیر با بیان این‌که نویسنده و طراحی که برای نوجوان کمیک تولید می‌کند باید فضای ذهنی نوجوانان امروزی را بشناسد، گفت: کمیک می‌تواند متناسب با سبک زندگی نوجوان امروزی محتوایی فرهنگی را عرضه کند. مفهوم ارزشمند و آموزنده نهفته در این کمیک نباید مستقیم به نوجوان گفته شود به این دلیل که اگر احساس کند یک اثر کمیک با قصد نصیحت‌کردن او تولید شده؛ هم قصه و هم کاراکترهای کمیک را پس می‌زند. وی اضافه کرد: طراحی موقعیت‌هایی مشابه با همان موقعیت‌هایی که نوجوان امروزی در آن قرار می‌گیرد کمک می‌کند تا مخاطب نوجوان هویت خود را در جهان واقعی و در موقعیت‌های مشابه شکل بدهد و برای حل مشکلات فردی دست به انتخاب بزند و تصمیم‌گیری کند. بهامیر در مورد علت‌عدم رشد کمیک در ایران و رقابت تولیدات کمیک خارجی گفت: ابتدا باید بازار کمیک در ایران به وجود بیاید تا نوجوان ایرانی سراغ محصولات خارجی نرود. آنچه به صورت سفارشی در کشور تولید می‌شود بازار ندارد و از سوی دیگر ذائقه مخاطب را هم نسنجیده است. به همین دلیل فروش نمی‌رود و علاقه‌مندان نوجوان به محصولات کمیک، ترجیح می‌دهند آثاری که بیشتر به دغدغه‌های آنها پرداخته را تهیه کنند.